آزمایش A1C چیست؟

آزمایش A1C چیست؟

آزمایش A۱C نوعی تست خون است که می تواند میزان هموگلوبین موجود در خون را اندازه گیری کند. با کمک این تست می توانید از میزان متوسط قند خون خود در سه ماه گذشته مطلع شوید. همانطور که می دانید، بیماران دیابتی برای اندازه گیری مقادیر کلی کنترل قند خون بسیار محدود می باشند.

اهمیت آزمایش A۱C چیست؟

قند خون ناشتای طبیعی نمی‌تواند احتمال دیابت نوع 2 را رد کند. به همین دلیل است که اکنون از آزمایش A1C برای تشخیص و غربالگری پیش‌دیابت و دیابت استفاده می‌شود. از آنجا که آزمایش A1C به ناشتا بودن نیازی ندارد، می تواند در هر زمان به عنوان بخشی از غربالگری کلی خون انجام شود.

آزمایش A1C به عنوان آزمایش هموگلوبین A1c یا آزمایش HbA1c نیز شناخته می‌شود. اسامی دیگر این آزمایش شامل آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله، آزمایش گلیکوهموگلوبین، آزمایش هموگلوبین گلیسیته یا آزمایش A1C هستند.

این آزمایش به دلایل زیر دارای اهمیت است:

1. اندازه‌گیری میزان کنترل قند خون در مدت طولانی: آزمایش A1C به پزشکان اطلاعاتی ارائه می‌دهد که نشان می‌دهد میزان کنترل قند خون فرد در مدت زمانی طولانی‌تر (معمولاً 2 تا 3 ماه) چگونه بوده است. این میزان کنترل نشان دهنده میزان قند خون متوسط در طول این مدت است و به پزشک کمک می‌کند تا برنامه درمانی مناسب را برای کنترل دیابت تعیین کند.
2. ارزیابی درمان دیابت: برای افرادی که دیابت دارند، کنترل میزان قند خون بسیار مهم است. اندازه‌گیری میزان A1C به پزشکان کمک می‌کند تا اثربخشی درمان (از جمله داروها، رژیم غذایی، و فعالیت‌های ورزشی) را ارزیابی کنند و در صورت لزوم تغییرات لازم را اعمال کنند.
3. پیش‌بینی خطرات آتی: میزان A1C نیز می‌تواند به عنوان یک عامل پیش‌بینی‌کننده برای خطرات آتی مانند بیماری‌های قلبی عروقی و سایر عوارض مرتبط با دیابت (مانند آسیب به کلیه، نارسایی شبکیه، و نوروپاتی) استفاده شود. افزایش میزان A1C به معنای افزایش خطر بروز این عوارض است.

به طور کلی، اندازه‌گیری قند دو یا سه ماهه به عنوان یک نشانگر مهم و کلیدی برای کنترل دیابت و مدیریت سلامتی در افراد دیابتی و غیردیابتی اهمیت دارد.

پیشنهاد مطالعه: کنترل میل به شیرین جات

نحوه عملکرد آزمایش هموگلوبین A۱C

در صورتی که قند خون شما در هفته یا ماه گذشته بالا بوده و اکنون مقدار آن کاملاً طبیعی است، گزارش آزمایش هموگلوبین A۱C میزان قند خون را بالاتر از حالت معمول نشان می دهد. چرا که با توجه به طول عمر سه ماهه سلول ها، میزان گلوکزی که طی سه ماه گذشته به هموگلوبین متصل بوده است توسط این آزمایش مشخص می شود.
در واقع نتیجه این تست می تواند دیدگاه مناسبی را از تاثیر کنترل میزان قند خون در طول سه ماه گذشته به پزشک فوق تخصص غدد بدهد.

عوامل تاثیر گذار بر نتایج آزمایش A۱C

افرادی که در سال های اخیر به دیابت مبتلا بوده اند، می دانند که آزمایش A۱C با توجه به آزمایشگاه آنالیزگر نمونه خون نتایج متفاوتی را به همراه داشت.

اما پیشرفت تکنولوژی و برنامه ملی استاندارد سازی گلیکوهموگلوبین از عواملی بود که میزان دقت این آزمایش را تا حد زیادی بالا برد. به گونه ای که در حال حاضر کیت های تست خانگی دقیقی برای اندازه گیری مقدار قند خون در بازار به فروش می رسند. از این رو افراد دیابتی می توانند این آزمایش را در خانه انجام دهند.

البته بهتر است به این نکته نیز اشاره کنیم که دقت آزمایش A۱C به صورت نسبی نشان داده می شود. به عبارت دیگر نتیجه آزمایش A۱C می تواند تا نیم درصد بالاتر یا پایین تر از درصد حقیقی باشد. در برخی موارد ممکن است که نتیجه آزمایش A۱C فرد دیابتی طبیعی باشد یا برعکس این حالت رخ دهد. در صورتی که بیماری با علائم مشخص دیابت مانند افزایش تشنگی، ادرار و کاهش وزن مراجعه کند و قند خون تصادفی او مقادیری بالا تر از ۲۰۰ باشد، نیازی به انجام این تست نیست.