تفاوت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی

تفاوت آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی

آنژیوگرافی و آنژیوپلاستی دو روش پزشکی مرتبط با بررسی و درمان عروق خونی هستند، اما هدف و کاربرد آن‌ها متفاوت است:

۱. آنژیوگرافی:

آنژیوگرافی  یک روش تشخیصی است که به منظور بررسی عروق خونی و تشخیص انسداد یا تنگی آن‌ها انجام می‌شود. در این روش، از یک ماده رنگی (کنتراست) استفاده می‌شود که به داخل عروق تزریق می‌گردد. سپس با استفاده از اشعه ایکس، تصاویری از عروق خونی گرفته می‌شود. این تصاویر به پزشکان امکان می‌دهد تا مشکلاتی مانند تنگی، انسداد یا ناهنجاری‌های دیگر در رگ‌ها را شناسایی کنند.

۲. آنژیوپلاستی:

آنژیوپلاستی یک روش درمانی است که به منظور باز کردن عروق خونی مسدود یا تنگ شده استفاده می‌شود. پس از شناسایی ناحیه مشکل‌دار با آنژیوگرافی، در آنژیوپلاستی یک کاتتر با بالون کوچک به داخل رگ مسدود شده هدایت می‌شود. سپس بالون باد می‌شود تا رگ باز شده و جریان خون بهبود یابد. در برخی موارد، یک استنت (فنر فلزی) نیز در داخل رگ قرار داده می‌شود تا از تنگ شدن مجدد رگ جلوگیری کند.

تفاوت‌ها به طور خلاصه:

– آنژیوگرافی: روش تشخیصی برای مشاهده وضعیت عروق خونی و تشخیص انسداد.
– آنژیوپلاستی: روش درمانی برای باز کردن رگ‌های مسدود شده و بهبود جریان خون.

مراحل انجام هر روش:

آنژیوگرافی:
۱. آماده‌سازی: بیمار در طول این روش معمولاً بیدار است و یک بی‌حسی موضعی برای کاهش درد در ناحیه ورود کاتتر (معمولاً دست یا ران) اعمال می‌شود.
۲. ورود کاتتر: پزشک یک لوله نازک (کاتتر) را از طریق یک شریان وارد بدن می‌کند و آن را به سمت عروق کرونری یا ناحیه‌ای که قرار است بررسی شود هدایت می‌کند.
3. تزریق ماده کنتراست: ماده کنتراست به داخل جریان خون تزریق می‌شود که عروق خونی را در تصاویر اشعه ایکس به وضوح نشان می‌دهد.
۴. گرفتن تصاویر: با استفاده از اشعه ایکس، تصاویر دقیقی از عروق گرفته می‌شود تا نقاط تنگی یا انسداد مشخص شود.

آنژیوپلاستی:
۱. آماده‌سازی مشابه آنژیوگرافی: بیمار معمولاً تحت بی‌حسی موضعی است و یک کاتتر از طریق شریان وارد می‌شود.
۲. هدایت کاتتر به محل انسداد: با استفاده از تصاویر آنژیوگرافی، پزشک کاتتر را به سمت رگ مسدود شده یا تنگ شده هدایت می‌کند.
۳. بالون‌گذاری: بالونی که در انتهای کاتتر وجود دارد، در ناحیه تنگ شده باد می‌شود تا رگ را باز کند.
۴. قرار دادن استنت (در صورت نیاز): در برخی موارد، یک استنت فلزی در داخل رگ قرار داده می‌شود تا رگ باز نگه داشته شود و از انسداد مجدد جلوگیری شود.
۵. برداشتن کاتتر: پس از باز شدن رگ و رفع انسداد، بالون خالی و کاتتر خارج می‌شود.

مقایسه موارد استفاده:

– آنژیوگرافی: برای تشخیص بیماری‌های عروق کرونری قلب، بررسی ناهنجاری‌های عروق مغزی، عروق کلیوی، یا هر جای دیگر بدن که ممکن است عروق دچار مشکل شده باشند، استفاده می‌شود.
– آنژیوپلاستی: برای درمان بیماری‌های عروق کرونری که موجب تنگ شدن عروق خونی و اختلال در جریان خون شده‌اند، به کار می‌رود. این روش به‌ویژه برای بیمارانی که دچار حملات قلبی یا دردهای شدید سینه (آنژین صدری) ناشی از تنگ شدن عروق هستند، مفید است.

 خطرات و عوارض احتمالی:

هر دو روش ممکن است عوارضی داشته باشند، اما معمولاً این عوارض کم و قابل کنترل هستند.

خطرات آنژیوگرافی:
– خونریزی در محل ورود کاتتر.
– واکنش آلرژیک به ماده کنتراست.
– آسیب به عروق خونی.
– خطرات مرتبط با اشعه ایکس، گرچه بسیار کم است.

خطرات آنژیوپلاستی:
– خونریزی یا آسیب به رگ در محل ورود کاتتر.
– انسداد مجدد رگ (به ویژه اگر استنت قرار داده نشود).
– لخته شدن خون در استنت.
– حمله قلبی یا سکته مغزی، گرچه این موارد نادر است.

زمان بهبودی:

– آنژیوگرافی: این روش کمتر تهاجمی است و معمولاً بیمار می‌تواند چند ساعت بعد از انجام آن مرخص شود و فعالیت‌های روزمره خود را از سر بگیرد.
– آنژیوپلاستی: این روش کمی پیچیده‌تر است و بسته به شرایط بیمار، ممکن است نیاز به بستری شدن برای مدت کوتاهی وجود داشته باشد. اکثر بیماران در طی چند روز به حالت عادی باز می‌گردند، اما باید مراقبت‌های خاصی برای پیشگیری از لخته شدن خون یا عوارض دیگر انجام دهند.

جایگزین‌ها:

– برای آنژیوگرافی، روش‌های غیرتهاجمی مانند سی‌تی آنژیوگرافی وجود دارد که به جای کاتتر، از سی‌تی اسکن و تزریق ماده کنتراست استفاده می‌کند. این روش در مواردی که نیاز به تصویربرداری سریع و کم‌خطرتر وجود دارد، می‌تواند مفید باشد.
– برای آنژیوپلاستی، در برخی موارد می‌توان از داروهایی برای کاهش تنگی عروق استفاده کرد، یا در شرایط شدیدتر، جراحی بای‌پس عروق کرونری به‌عنوان جایگزین در نظر گرفته می‌شود.

 نتیجه‌گیری:

در کل، آنژیوگرافی یک روش تشخیصی است که به پزشکان کمک می‌کند تا وضعیت عروق خونی را ارزیابی کنند و تصمیم‌گیری مناسبی درباره نیاز به درمان بگیرند. از طرف دیگر، آنژیوپلاستی یک روش درمانی است که پس از تشخیص انسداد یا تنگی عروق، برای بهبود جریان خون و کاهش خطر حملات قلبی یا دیگر مشکلات مرتبط با جریان خون استفاده می‌شود.