سیگار الکترونیکی یا سیگار سنتی؟

سیگار الکترونیکی یا سیگار سنتی؟

پاسخ به این سوال که «سیگار الکترونیکی بهتر است یا سیگار؟» بستگی به معیارهای مختلفی دارد. از منظر سلامت، سیگارهای الکترونیکی ممکن است در برخی موارد آسیب کمتری نسبت به سیگارهای سنتی داشته باشند، اما هنوز کاملاً بی‌خطر نیستند. در ادامه به بررسی دقیق‌تر این موضوع از جنبه‌های مختلف می‌پردازیم.

جنبه بهداشتی:

سیگارهای سنتی به علت سوزاندن توتون و تولید دود، حاوی هزاران ماده شیمیایی سمی و سرطان‌زا هستند. موادی مانند قطران (تار) و مونوکسید کربن از جمله ترکیبات مضری هستند که سلامت ریه‌ها و سیستم قلبی‌عروقی را تهدید می‌کنند. سیگار کشیدن به طور قطع با بیماری‌های قلبی، سرطان ریه و بسیاری از بیماری‌های مزمن دیگر مرتبط است.

از سوی دیگر، سیگارهای الکترونیکی با استفاده از حرارت مایعات نیکوتینی (معروف به ای‌لیکویید) به جای سوزاندن، بخار تولید می‌کنند که حاوی مواد شیمیایی کمتری است. برخی از پژوهش‌ها نشان داده‌اند که این بخار حاوی مقادیر کمتری از سموم است، بنابراین ممکن است خطرات کمتری نسبت به دود سیگار داشته باشد. با این حال، هنوز مواد شیمیایی موجود در بخار سیگار الکترونیکی می‌توانند مشکلاتی مانند تحریک ریه، افزایش خطر بیماری‌های قلبی، و حتی سرطان را به همراه داشته باشند. علاوه بر این، نیکوتین همچنان یک ماده اعتیادآور است که در هر دو نوع محصول وجود دارد و به سلامت سیستم عصبی و قلبی آسیب می‌زند.

 جنبه اجتماعی:

در بسیاری از جوامع، استفاده از سیگارهای الکترونیکی به عنوان یک راه‌حل جایگزین برای ترک سیگار تبلیغ می‌شود. این امر به ویژه برای کسانی که تمایل دارند سیگار کشیدن را کنار بگذارند ولی به دلیل وابستگی شدید به نیکوتین قادر به این کار نیستند، جذاب است. با این حال، هنوز شواهد قطعی وجود ندارد که نشان دهد سیگار الکترونیکی به طور موثر در ترک کامل سیگار کمک می‌کند؛ برخی از افراد ممکن است از هر دو محصول به صورت همزمان استفاده کنند، که به “دوگانه‌استفاده” شناخته می‌شود.

از سوی دیگر، سیگارهای سنتی در طول سال‌ها به دلیل افزایش آگاهی‌های عمومی در مورد مضراتشان، از لحاظ اجتماعی کمتر قابل قبول شده‌اند. بسیاری از فضاهای عمومی سیگار کشیدن را ممنوع کرده‌اند و سیگاری‌ها اغلب با محدودیت‌های زیادی مواجه هستند. در مقایسه، سیگارهای الکترونیکی تا حدی کمتر محدودیت دارند، اگرچه در برخی کشورها قوانین سختگیرانه‌ای برای استفاده از آن‌ها نیز وضع شده است.

جنبه اقتصادی:

از نظر اقتصادی، سیگارهای الکترونیکی در ابتدا ممکن است هزینه بیشتری داشته باشند، زیرا دستگاه‌ها و تجهیزات جانبی نیاز به خرید دارند. اما پس از خرید اولیه، هزینه‌های مایعات نیکوتینی و فیلترهای جایگزین نسبت به خرید مداوم پاکت‌های سیگار سنتی کمتر است. این باعث می‌شود که در بلندمدت برای مصرف‌کنندگان مقرون به صرفه‌تر باشند.

در مقابل، سیگارهای سنتی به دلیل هزینه‌های مداوم خرید پاکت‌ها و همچنین عوارض سنگین مالیاتی که در بسیاری از کشورها بر روی محصولات دخانی اعمال می‌شود، از لحاظ اقتصادی بار زیادی بر دوش مصرف‌کنندگان دارند. افزون بر این، هزینه‌های مرتبط با درمان بیماری‌های ناشی از مصرف سیگار نیز می‌تواند سنگین باشد.

همچنین باید توجه داشت که استفاده از سیگار الکترونیکی به خصوص در بین جوانان رو به افزایش است. بسیاری از محصولات سیگار الکترونیکی با طعم‌های مختلف عرضه می‌شوند که ممکن است برای افراد غیرسیگاری، به ویژه نوجوانان، جذاب باشد. این موضوع نگرانی‌های جدیدی درباره افزایش اعتیاد به نیکوتین در بین افرادی که هرگز سیگار سنتی مصرف نکرده‌اند به وجود آورده است. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که برخی از جوانانی که با سیگارهای الکترونیکی شروع می‌کنند، بعدها به سیگارهای سنتی روی می‌آورند.

خطرات ناشناخته:

یکی دیگر از مسائل مرتبط با سیگارهای الکترونیکی، عدم قطعیت در مورد پیامدهای بلندمدت استفاده از آن‌ها است. برخلاف سیگار سنتی که دهه‌ها مطالعه در مورد اثرات مضر آن انجام شده است، سیگارهای الکترونیکی نسبتاً جدید هستند و پژوهش‌های کافی درباره تاثیرات طولانی‌مدت مصرف آن‌ها هنوز در دسترس نیست. این بدان معناست که ممکن است خطرات بیشتری که هنوز شناسایی نشده‌اند در آینده کشف شود.

برای مثال، در سال‌های اخیر مواردی از بیماری‌های تنفسی شدید و حتی مرگ در بین برخی از مصرف‌کنندگان سیگار الکترونیکی گزارش شده است. این موارد که تحت عنوان بیماری‌های ریوی مرتبط با سیگارهای الکترونیکی یا EVALI شناخته می‌شوند، عمدتاً با محصولات غیرمجاز و یا مواد افزودنی خطرناک مرتبط بوده‌اند، اما همچنان نگرانی‌های زیادی در مورد ایمنی این دستگاه‌ها ایجاد کرده‌اند.

 مقایسه استفاده در ترک سیگار:

یکی از دلایل اصلی معرفی سیگارهای الکترونیکی این بود که به عنوان ابزاری برای ترک سیگار سنتی مورد استفاده قرار گیرند. برخی از مطالعات نشان داده‌اند که افراد سیگاری که به سیگار الکترونیکی روی می‌آورند، ممکن است مصرف سیگار سنتی را کاهش دهند یا حتی به ترک کامل نزدیک شوند. اما همچنان بحث‌های زیادی در این زمینه وجود دارد. سازمان بهداشت جهانی (WHO) و بسیاری از نهادهای بهداشتی دیگر، سیگارهای الکترونیکی را به عنوان یک روش ایمن برای ترک سیگار توصیه نمی‌کنند، زیرا نیکوتین موجود در آن‌ها همچنان اعتیادآور است و خطرات خود را دارد.

در عین حال، برخی مطالعات نشان داده‌اند که مصرف‌کنندگان سیگار الکترونیکی ممکن است به مصرف دوگانه (مصرف همزمان سیگار و سیگار الکترونیکی) روی آورند که در نهایت نه تنها به ترک منجر نمی‌شود بلکه ممکن است خطرات سلامتی را افزایش دهد.

توصیه نهایی:

در نهایت، بهترین گزینه برای سلامتی، عدم استفاده از هر دو نوع سیگار است. اگرچه ممکن است سیگارهای الکترونیکی در مقایسه با سیگارهای سنتی آسیب کمتری داشته باشند، اما همچنان خطرات قابل‌توجهی برای سلامتی دارند. برای کسانی که به دنبال ترک سیگار هستند، راهکارهایی مانند استفاده از درمان‌های جایگزین نیکوتین (مانند چسب‌ها و آدامس‌های نیکوتینی) و یا مشاوره‌های ترک اعتیاد می‌تواند موثرتر و بی‌خطرتر باشد.

در نهایت، هدف اصلی باید کاهش یا حذف کامل مصرف نیکوتین باشد. سیگارهای الکترونیکی به عنوان یک ابزار موقتی برای کاهش مصرف نیکوتین ممکن است مفید باشند، اما نباید به عنوان یک راه‌حل دائمی یا بی‌خطر تلقی شوند.